Климатските промени, растечкото население, ограничените природни ресурси, деградацијата на земјиштето се предизвици кои се протегаат низ многу земји и региони. Во тек се различни глобални и регионални мерки за да се ублажат ризиците предизвикани од овие појави, а создавањето одржлива циркуларна економија е еден од сеопфатните пристапи што се протегаат низ индустриите, регионите, па дури и крајните потрошувачи. Рециклирањето и повторната употреба на суровините и производите се еден од владеачките принципи на циркуларната економија. Не само што е насочен кон пластичен отпад, туку и други, како што се биомасата и органската материја. Повторната употреба на биомаса и органска материја во одржливи производи е истакната во земјоделството, шумарството и слични сектори. Додека земјоделскиот отпад може да се користи како суровина за да се генерираат биогорива, добиточна храна, биохемиски посредници итн., една од примарните употреби е производството на био-базирани ѓубрива или био-ѓубрива.
Европското земјоделство традиционално е поттикнато од увозот и сè уште во голема мера зависи од минерални ѓубрива, и покрај зголемениот интерес за употреба на био-базирани. Некои од клучните хранливи материи како што се азотот и фосфатите се составен дел на вештачките ѓубрива. Фосфорот е ограничен ресурс, а Европа има занемарлив извор на фосфор. Циклусот за обновување на азот е енергетски интензивен и има влијание врз циклусот на производство на храна. За да се обезбедат овие елементи, има големо влијание на квалитетот на водата и воздухот. Био-базираните ѓубрива можат да помогнат во ублажувањето на клучните предизвици поврзани со минералните ѓубрива. Освен очигледниот придонес кон одржливоста, може да ги надмине и ризиците поврзани со намалувањето на ефикасноста на управувањето со збогатување на почвата преку природни процеси. Од гледна точка на иновациите, се поттикнуваат истражувачките напори, па дури и инвестициите не само во технологијата и развојот на производите, туку и кон циркуларната економија.
Усвојување на био-базирани ѓубрива – Предизвици што треба да се надминат:
И покрај зголемениот интерес за био-базирани ѓубрива, комерцијалното усвојување сè уште е во зародок, поради различни фактори кои влијаат на оваа состојба. Различните национални стандарди и регулативи сеуште се предизвик, кои отежнуваат на производителите да ги пласираат био-базираните ѓубрива на пазарот, да продаваат глобално и оттука повеќе од половина од произведените био-базирани ѓубрива остануваат во земјата на потекло, со што се нарушува рамнотежата меѓу понудата и побарувачката. Напорите на Европската комисија за истражување на одржливоста на вклучување на био-базирани/органски ѓубрива во рамките на регулативите за ѓубрива и давање пристап до ознаката CE може доведат до надминување на некои од потешкотиите, истовремено обезбедувајќи квалитет и безбедност поврзани со производите со CE ознака.
Дизајнирањето и технологиите кои можат да помогнат во валоризирање и повторна употреба на земјоделски нуспроизводи и други компоненти на биоотпад како суровини (било да е тоа примарно или секундарно) за индустријата за вештачко ѓубриво може потенцијално да помогнат во развојот на ефективни решенија за обновување на хранливи материи, биорафинериски технологии кои можат да помогнат во постигнување поефикасен синџир на вредности. Дополнителна предност би била намалената зависност од увоз, особено за суровини, минимизирање на исцрпувањето на ресурсите, па дури и потенцијално намалување на севкупното влијание врз животната средина од индустријата за ѓубрива.
Оптимизирање на употребата на суровини богати со хранливи материи како што се арско ѓубре, отпадна тиња и отпадоци од храна за производство на биоѓубрива кои може да бидат за оптша примена, но и да се употребуваат за специфично реагирање. И покрај очигледните придобивки од овие суровини, обновувањето на хранливите материи се регулира со големи загуби од испарување и ниска ефикасност. Подобрувањето на ракувањето и складирањето потенцијално може да надмине некои загуби. Развојот на техники за преработка кои помагаат во претворањето на ѓубривото во концентриран производ, подобро стабилизирање и техники за екстракција на хранливи материи од тиња, подобро собирање и проток на процеси за користење на отпадот од храна како суровина може да помогне во развојот на производи богати со хранливи материи со оптимална биорасположивост.
Повик за акција:
- Интегрирани технолошки проекти кои го опфаќаат целиот циклус на истражување и развој од концепт до експерименти на целото поле до комерцијални тестирања; развојни напори за олеснување и поттикнување на технолошката валидација; посветено истражување за развој на ѓубрива од секоја од тековите на отпад и применливост на секоја од нив.
- Проекти кои можат да помогнат во рационализирање на собирањето и обновувањето на отпадот за да се обезбеди стабилно снабдување со суровина и суровини.
- Напори за мапирање, проценување и потврдување на содржината на хранливи материи во страничните текови и биоотпад и развој на технологија за производство во големи размери.
- Теренско тестирање и научна валидација на био-расположивоста и влијанието на био-базираните ѓубрива врз хранливиот профил на почвата и другите фактори на животната средина, вклучувајќи го и потенцијалот на органските загадувачи за одредување на најсоодветните био-базирани ѓубрива со највисока агроекономска ефикасност.
- Стимуланти кои ги поттикнуваат земјоделците и производителите
Комплементарно на оваа проблематика е и проектот Б-Ферст, финансиран од страна на ЕУ, кој што се залага за создавање на биобазирани ѓубрива.
Главната цел на Б-Ферст е да ја интегрира валоризацијата на био-отпадот во плановите за управување со земјоделството преку создавање на нови кружни (циркуларни) и био-базирани синџири кои што започнуваат од биолошкиот отпад. Благодарение на директната интеракција помеѓу фармерите и секторот за ѓубрива, проектот Б-Ферст има за цел да ја промени парадигмата на вештачките ѓубрива преку развивање на 8 иновативни ѓубрива: специјализираните хранливи материи ќе бидат обезбедени со прилагодено дозирање приспособено на потребите на земјоделците за да се подобри ефикасноста и одржливоста.
Приоритетите на проектот Б-Ферст се следни:
- Го валоризира недоволно експлоатираниот био-отпад за одржливо земјоделско управување;
- развива 8 нови производи за широка потрошувачка на зелени ѓубрива кои ќе се продаваат по конкурентни цени;
- ја намалува зависноста на суровините со замена на 15-40% со биолошки отпад;
- ја подобрува одржливоста на вештачките ѓубрива и нивното управување во земјоделството;
- ја намалува потрошувачката на вода и енергија, како и јаглеродот за 10%;
- дефинира упатства за сертификација и стандарди за квалитет на ниво на ЕУ;
- ја подобрува економијата на земјоделците благодарение на развојот на прилагодени хранливи материи.
Автор: Ангела Живачки
Законски е забрането неовластено преземање на содржини од МојаФарма.мк без наведување на извор на информацијата, цитат и пренесување на линк до оригиналната страница. МојаФарма.мк може да покрене соодветна постапка за заштита на своите права пред надлежен орган.
![Био Оил го произведува првото масло од афион [шарла’ан] од Струмичко-радовишко поднебје](https://mojafarma.mk/wp-content/uploads/2022/01/Bio-Oil-Afion-glavna1-248x165_c.png)
